Siarhej Leskiec. ŠNABŽDESYS (Сяргей Лескець | ШЭПТ)

 → BY ниже 

Prieš dešimt metų dokumentinis fotografas Siarhei Lesketi suplanavo puikią kelionę į Baltarusijos kaimo magijos pasaulį. Svajonė buvo uždariausios ir saugomos tradicijos – žodžio gydymo – nešėjų portretų serija. Jis keliavo iš kaimo į kaimą ieškodamas raganų, gydytojų ir žolininkų. Knyga „Šnabždesys“ išleista 2022 m., jos puslapiuose – unikalios gyvenimiškos išpažintis ir gydomosios praktikos, pažymėtos kruopščiai išsaugant kiekvieno šnabždesio kalbos ypatumus, faktinė ekspedicijų medžiaga, derinama su autoriaus kelionių užrašais. Prisijungimas prie senovės gydymo tradicijos vyksta per autentiškų vaizdų galeriją iš įvairių Baltarusijos vietų. Šiandien šnabždesių vis mažiau, dauguma išvyksta niekam neperduodami savo įgūdžių. Tačiau knygos puslapiuose gydantys žodžiai gyvena kiekvienoje gyvų pokalbių akimirkoje.

2022 metų rudenį, vykdant bendrą Baltarusijos ir Vokietijos asociacijos Kulturverein Belarus e.V. projektą. ir nepriklausomo teatro kolektyvas „Kupalovytsi“ pastatė spektaklio „Šnabždesys“ eskizą. Taip bandoma tyrinėti ir patirti gydymo žodžiu tradiciją, kuri Baltarusijoje nyksta kartu su paskutiniais kalbėtojais. Sceninių priemonių pagalba leidžiamės į kelionę pas „mito erdvės žmones“. Pjesę „Šnabždesys“ sukūrė režisierius Romanas Podalyak, bendradarbiaudamas su autoriumi ir yra koncentruota autentiškų istorijų versija. „Stengėmės išsaugoti gydymo ritualų mistiką ir intymumą, su meile ir švelnumu scenoje atgaivinti savo personažus. Tai ne tik paslaptingi ordinai, bet ir istorijos bei likimai žmonių, kurių sudėtingas ir sūkurinis gyvenimas sutapo su amžių sandūra. Tarp mūsų ir jų kartų yra didelis atotrūkis, mes urbanizavomės ir toliau nutolome nuo gamtos. Tačiau kartais paprasti žodžiai ir paprasti dalykai padeda suprasti, kas esi, iš kur atėjai ir kur eini“, – sako režisierius.

Vaidina: Sviatlana Anikei, Aleksandras Malchanovas, Dmitrijus Lukjančikas.
Režisierius – Romanas Padalyak.
Scenografija – Daria Barkun.
Muzika – Dmitrijus Lukjančikas.

 → BY 

Дзесяць гадоў таму фатограф-дакументаліст Сяргей Лескець задумаў вялікае падарожжа ў свет беларускай вясковай магіі. Марай была серыя партрэтаў носьбітак самай закрытай і абароненай традыцыі – лекавання словам. Ад вёскі да вёскі праз вандроўкі ён шукаў чараўніц, знахарак і траўніц. Кніга “Шэпт” выйшла ў 2022 годзе, на яе старонках – унікальныя жыццёвыя споведзі і лекавыя практыкі, занатаваныя са старанным захаваннем асаблівасцей маўлення кожнай шаптухі, фактаграфічны матэрыял з экспедыцый, спалучаны з падарожнымі нататкамі аўтара. Далучэнне да старажытнай лекарскай традыцыі адбываецца праз галерэю аўтэнтычных вобразаў з розных куткоў Беларусі. Сёння шаптух усё менш, большасць з іх адыходзіць, не перадаўшы нікому сваё ўменне. Але на старонках кнігі гаючыя словы жывуць у кожным моманце жывых размоў.

Увосень 2022 годзе ў межах супольнага праекта беларуска-нямецкай асацыяцыі Kulturverein Belarus e.V. і незалежнай тэатральнай групы “Купалаўцы” паўстаў эскіз спектакля “Шэпт”. Гэта спроба даследаваць і адчуць традыцыю лекавання словам, што знікае ў Беларусі разам з апошнімі носьбіткамі. З дапамогай сцэнічных сродкаў мы выпраўляемся ў падарожжа да “людзей прасторы міфа”. П’еса “Шэпт” створаная рэжысёрам Раманам Падалякам у супрацоўніцтве з аўтарам і ўяўляе сабой сканцэнтраваную версію аўтэнтычных гісторый. “Мы стараліся захаваць містычнасць і камернасць рытуалаў лекавання, з любоўю і пяшчотай ажыўляючы нашых персанажаў на сцэне. Гэта не толькі таямнічыя замовы, але і гісторыі і лёсы людзей, чыё складанае і вірлівае жыццё прыпала на мяжу стагоддзяў. Паміж нашым і іх пакаленнямі існуе вялікая прорва, мы урбанізаваліся і яшчэ далей аддаліліся ад прыроды. Аднак часам простыя словы і простыя рэчы дапамагаюць зразумець, хто ты, адкуль ты прыйшоў і куды ідзеш”, – гаворыць рэжысёр.

У спектаклі занятыя: Святлана Анікей, Аляксандр Малчанаў, Дзмітрый Лук’янчык.
Рэжысёр – Раман Падаляка.
Сцэнаграфія – Дар’я Баркун.
Музыка – Дзмітрый Лук’янчык.